از پیغمبر گرفته تا امام عصر- سلام اللَّه علیه- همه از گناه مى ‏ترسیدند. گناه آنها غیر اینى است که من و شما داریم. آنها یک عظمتى را ادراک مى‏ کردند که توجه به کثرت، از گناهان کبیره است پیش آن ها. حضرت سجاد در یک شبش- به حسب آن چیزى که وارد شده- تا صبح [گفت:] «اللَّهُمَّ ارْزُقْنى التَّجافِىَ عَنْ دارِ الغُرُورِ وَ الْانابَةَ الى‏ دارِ السُّرُورِ و الْاسْتِعدادَ لِلْمَوتِ قَبْلَ حُلُولِ الْفَوْت».

مسأله، مسئله بزرگى است. آن ها در مقابل عظمت خدا، وقتى که خودشان را حساب مى ‏کنند، و مى ‏بینند که هیچ نیستند و هیچ ندارند. واقع مطلب همین است: جز او کسى نیست و چیزى نیست، وقتى که توجه بکنند به عالم کثرت، و لو به امر خدا. این است که نسبت مى‏دهند به رسول خدا که فرمود: لَیُغانُ عَلى‏ قَلْبى‏ فَإنّى‏ لَأَسْتَغْفِرُ اللَّهَ فى‏ کُلِّ یومٍ سَبْعیِنَ مَرَّة. او غیر از این مسائلى بوده است که پیش ماهاست. آن ها در ضیافت بوده‏ اند، در ما فوق ضیافت هم بوده ‏اند. در ضیافت بوده ‏اند و از اینکه حضور در مقابل حق تعالى دارند و مع ذلک، دارند، مردم را دعوت مى‏ کنند. از همین، کدورت حاصل مى ‏شده. توجه به مظاهر الهى، از غیب متوجه شدن به شهادت به مظاهر الهى، و لو همه‏ اش الهى است، براى آنها همه الهى است، لکن مع ذلک، از آن جایى که، از آن غیبى که آنها مى‏ خواهند که «کمالِ انقطاع إلیک» است، وقتى که توجه مى‏ کنند به مظاهر، این گناه بزرگ است. این گناه نابخشودنى است، این دار غرور است پیش سجاد. توجه به ملکوت دار غرور است. توجه به ما فوق ملکوت هم دار غرور است. توجه به حق تعالى طورى که دیگر ضیافتى در کار نباشد که مخصوص کُمَّل اولیا است، آنجا دیگر ضیافت اللَّه نیست در کار.

صحیفه امام، ج‏20، ص: 269